فصل شانزدهم
راجع به نذرهایی كه در اثنای نذر قبلی به جمع آورده می‌شوند
به طور كلی هر نذری، اعم از قربانی و غیره، به هر نیّتی كه هست، هر گاه آماده برای صرف كردن شده باشد، می‌توان در اثنای صرف نذر دیگری به جمع برده تا به مصرف برسد، با این كیفیت:
هر چه از جریان تشریفاتی نذر اولی تا شروع به خواندن دعای دوم (به استثنای تكرار دعای اول) طی شد، تجدید نمی‌شود.
پس تا هنگام خواندن دعای دوم، هر نذری رسید، اگر با نذر سابق از یك جنس باشند، نذر لاحق به سابق مخلوط نموده مانند یك نذر واحد نسبت به آن‌ها عمل می‌شود؛ یعنی اشخاصی كه از نذر سابق فرضاً قسمت برده‌اند، حكم آن را دارد از لاحق هم برده‌اند، دیگر لازم نیست قسمت جداگانه‌ای هم از نذر لاحق ببرند؛ و نذر لاحق با تتمه‌ی نذر سابق روی هم رفته، سهم كسانی است، قسمت نبرده‌اند. فقط اگر دعای اول قبلاً خوانده شده باشد، همان خواندن دعا تكرار می‌شود. آن هم در این موقع بعضی با تكبیر خوانند و بعضی بی‌تكبیر (از لحاظ این‌كه تشریفات تكبیر قبلاً انجام شده است). اما اگر جنس واحد نباشند، از هر جنس، هر كس قسمت مستقل می‌برد. آن‌گاه اگر دعای اول خوانده نشده باشد،
- برهان‌الحق۱۳۰
برای همه‌ی نذور، یك مرتبه دعای اول و یك مرتبه دعای دوم، طبق دستوری كه سابقاً گفته شد خوانده می‌شود. و اگر دعای اول خوانده شده باشد، فقط همان دعا، چنان‌كه فوقاً اشاره شد تكرار می‌شود.
لیكن اگر بعد از خواندن دعای دوم و قبل از دعای سفره، نذری به جمع آورده شد، باید بعد از ختم جریان تشریفاتی نذر سابق، آن‌گاه نذر لاحق را مستقلاً به مصرف برسد.
تجویز حكم فوق‌الذكر در صورتی است، نذرهای سابق و لاحق، هر دو از نوع قربانی یا خدمت یا سایر نذوری باشند كه دعای سفره دارند.
ولی اگر اولی از نوع نذوری باشد دعای سفره دارد، و دومی از آن‌ها باشد دعای سفره ندارد (مانند نیاز و شكرانه)، حكم آن همانا كه در مبحث اول فصل پانزدهم راجع به نیاز پوست و غیره بیان شد.
اگر قضیه بالعكس شد، یعنی دومی دارای دعای سفره و اولی فاقد دعای سفره باشد، باید قائل به تفصیل گردید، بدین معنی:
هر گاه نذر لاحق در اثنای جریان، قبل از خواندن دعای دوم، در هر مرحله كه رسید باید تا جریان ختم دعای دوم مانند حكم شق اول (هر دو دعای سفره دارند) عمل شود، سپس به احترام نذر لاحق، دعای سفره و تشریفات بعدی مختص به هر یك از انواع نذوری كه دعای سفره دارد، انجام پذیرد.
هر گاه بعد از خواندن دعای دوم رسید، می‌توانند تشریفات نذر اولی را ختم نمود، و برای مصرف نذر دومی مستقلاً مشغول شد. یا این‌كه دست‌بوسی و دعای رخصت نذر سابق را متوقف داشته، شروع
- ۱۳۱فصل شانزدهم
به انجام تمام تشریفات نذر دوم نمود، النهایه دست‌بوسی و دعای رخصت هر دو، یكی می‌شود.
اگر نذر سابق و لاحق هر دو نیاز یا شكرانه باشند كه دعای سفره ندارند، می‌توان تا قبل از دعای دوم، به جریانی كه سابقاً گفته شد، نذر لاحق را با نذر سابق مصرف نمود. و بعد از دعای دوم، مخیّرند به این‌كه، نذر اول را خاتمه داده مجدداً شروع به مصرف نذر دوم نمایند، یا آن‌كه دست‌بوسی و دعای رخصت را هر دو یكی قرار دهند.
پس به طور كلی با شرایطی كه در این فصل دانسته شد:
اولاً – تا زمانی كه یك مجمع عبادت متفرق نشده‌اند، الحاق نذری به نذر دیگر، منحصر به یك مرتبه نیست. ممكن است نذرهای بعدی هم متدرجاً، به نذر ماقبل خود ملحق شوند، لذا تكرار موضوع با رعایت آداب مخصوص به هر یك مانعی ندارد.
ثانیاً – هر نذری به هر نیّتی باشد، می‌توان با هم در یك جا به مصرف رسانید؛ حتی قربان یا خدمت متعلق به جوز سر سپردن، با نذور دیگر. ولی نذر جوز را، كه عبارت از خود جوز با نیاز پای جوز باشد، نمی‌توان با هیچ نذری شركت داد، زیرا جوز فقط (چنان‌كه كراراً گفته شده) اختصاص به سر سپردن و عهد و میثاق دارد.